Z dniem 22 czerwca 2023 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
Nastąpił szereg zmian zarówno w terminologii stosowanej w Ustawie, procedurze Niebieskiej Karty, pracy z osobami stosującymi przemoc domową czy też kompetencjami osób będących w zespole interdyscyplinarnym.
I. Zmiany terminologiczne
Dotychczasowe pojęcie „przemoc w rodzinie” zostaje zastąpione przez „przemoc domową”. Zmianie ulega tytuł z ustawy „o przeciwdziałania przemocy w rodzinie” na ustawę o „przeciwdziałaniu przemocy domowej”.
Do definicji przemocy wprowadza nowe elementy: żeby dane działanie lub zaniechanie było uznane za przemoc domową musi wykorzystywać przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną.
Nowelizacja ustawy uznaje, że małoletniego należy traktować jako osobę doznającą przemocy domowej w sytuacji, gdy był on świadkiem takiej przemocy. Natomiast osobę stosującą przemoc domową definiuje jako osobę pełnoletnią, która dopuszcza się przemocy domowej wobec osób podlegających ochronie.
II. Modyfikacja procedury „Niebieskie Karty”
Do wszczęcia oraz realizacji tej procedury będą uprawnione osoby wchodzące w skład grupy diagnostyczno-pomocowej.
W skład grupy diagnostyczno-pomocowej wchodzą:
- pracownik socjalny jednostki organizacyjnej pomocy społecznej
- funkcjonariusz Policji
poza tym w skład grupy diagnostyczno-pomocowej może wchodzić:
- pracownik socjalny specjalistycznego ośrodka wsparcia dla osób doznających przemocy domowej
- asystent rodziny
- nauczyciel wychowawca będący wychowawcą klasy lub nauczyciel znający sytuację domową małoletniego,
- osoby wykonujące zawód medyczny
- przedstawiciel GKRPA
Wszczęcie procedury „Niebieskie Karty” następuje przez wypełnienie formularza „Niebieska Kart” w przypadku powzięcia w toku prowadzonych czynności służbowych lub zawodowych podejrzenia stosowania przemocy wobec osób doznających przemocy domowej lub w wyniku zgłoszenia dokonanego przez świadka przemocy domowej.
Zakończeni procedury „Niebieskie Karty” następuje w przypadku:
- ustania przemocy domowej i uzasadnionego przypuszczenia, że zaprzestano dalszego stosowania przemocy domowej,
- rozstrzygnięci o braku zasadności podejmowania działań.
Po zakończeniu procedury „Niebieskie Karty” są prowadzone działania monitorujące przez okres 9 miesięcy po zakończeniu procedury. Działania prowadzone są przez grupę diagnostyczno-pomocową i polegają w szczególności na analizie o ocenie sytuacji osób, wobec których była prowadzona procedura „Niebieskie Karty”.
III. Praca z osobami stosującymi przemoc domową
W pracy z osobami stosującymi przemoc domowa ustawa wprowadza dodatkowe formy działań tj. programy psychologiczno-teapeutyczne i korekcyjno-edukacyjne, których celem ma być powstrzymanie osoby stosującej przemoc domową przed dalszym stosowaniem przemocy oraz rozwijanie umiejętności samokontroli i rozwiązywania problemów bez stosowania przemocy.
IV. Zagrożenie zdrowia lub życia dziecka
W razie zagrożenia życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą domową pracownik socjalny zapewnia dziecku ochronę przez umieszczenie go u innej niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej dającej gwarancję zapewnienia dziecku bezpieczeństwa i należytej opieki, w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka lub instytucjonalnej pieczy zastępczej.
V. Podnoszenie kompetencji
W ustawie zapisany jest też obowiązek szkoleń dla członków zespołu interdyscyplinarnego oraz grup diagnostyczno-pomocowych w szczególności w zakresie pracy z osoba doznającą przemocy domowej oraz osobą stosującą przemoc domową.
